مبلغ نفقه فرزند شما در سال 1400 چقدر است؟

هنگامی که زن و شوهری صاحب فرزند می‌شوند تمامی امور پرورشی فرزند تا بزرگسالی بر عهده والدین است. از جمله این تکالیف نفقه‌ی فرزند است. فرزند نیز برای رشد و نمو نیازمند هزینه‌هایی است که بتواند زندگی متعارف و آسوده‌ای داشته باشد و از حقوق لازم برخوردار باشد.  نفقه‌ی فرزند موضوع بسیار مهمی است که در این مطلب به آن می‌پردازیم. از آن‌جایی که میزان نفقه در هر سال از سال‌های گذشته متفاوت است در این مقاله به موضوع مبلغ نفقه فرزند در سال 1400 می‌پردازیم. با ما همراه باشید تا با زیر و بم‌های نفقه‌ی فرزند بیشتر آشنا شویم.

نفقه فرزند چیست؟

به صورت کلی نفقه به معنای خرج و هزینه‌های لازم برای گذران زندگی است. اما اصطلاح حقوقی نفقه به معنای هزینه‌های خوراک، پوشاک و لوازم خانه متناسب با عرف و شأن اجتماعی فرد است. نفقه مالی است که پرداخت آن بر عهده شخص خاصی است. برای نمونه نفقه زن مالی است که پرداخت آن وظیفه شوهر است. اما نفقه‌ی فرزند به معنای هزینه‌های لازم شامل خوراک، مسکن، پوشاک و لوازم مورد نیاز است که تأمین آن‌ها در وهله‌ی اول بر عهده پدر است. نفقه‌ی فرزند در گروه نفقه اقارب (نزدیکان) قرار می‌گیرد. اما قوانین مربوط به نفقه فرزند کدامند و در شرایط گوناگون به جز پدر چه کسی عهده‌دار نفقه فرزند خواهد بود؟ آیا نفقه فرزند دختر با فرزند پسر تفاوت دارد؟ در ادامه به همه این مباحث می‌پردازیم.

قوانین نفقه فرزند در قانون ایران

طبق قوانین نفقه‌ی فرزند در قانون ایران، نفقه‌ی فرزند یکی از تکالیف مهمی است که بر دوش والدین قرار می‌گیرد. این وظیفه در ابتدا بر دوش پدر است. در صورتی که پدر خانواده از دنیا رفته باشد وظیفه‌ی پرداخت نفقه بر عهده اجداد پدری او قرار می‌گیرد و این موضوع از نزدیک‌ترین جد پدری یعنی پدربزرگ و در صورت فوت شدن پدربزرگ بر عهده پدر پدربزرگ و به همین ترتیب خواهد بود. در حالتی که هیچ‌کدام از اجداد پدری فرزند در قید حیات نباشند یا این‌که قادر به پرداخت نفقه نباشند (استطاعت مالی نداشته باشند) تکلیف نفقه‌ی فرزند بر عهده‌ی مادر خواهد بود. اگر مادر نیز زنده نباشد این تکلیف به دوش اجداد مادری یعنی پدربزرگ و مادربزرگ مادری یا مادربزرگ پدری خواهد بود.

نفقه فرزند شامل چه مواردی می‌شود؟

در وهله‌ی اول نفقه شامل نیازهای اساسی فرزند مانند مسکن، خوراک و پوشاک است. البته می‌توان موارد بهداشتی و درمانی، هزینه‌های مربوط به تحصیل، رفت و آمد و ابزار مورد نیاز برای رشد فرزند را نیز به نفقه اضافه کرد.  هنگامی که لزوم به تعیین میزان نفقه است همان‌طور که در ادامه خواهیم گفت کارشناس دادگستری نسبت به تعیین آن اقدام خواهد کرد. کارشناس نفقه با توجه به همه موارد موجود و تورم و ... نفقه را تعیین می‌کند.

تفاوت نفقه زوجه با نفقه فرزند چیست؟

نفقه در قانون شامل دو نوع است: نفقه زوجه و نفقه اقارب. نفقه فرزند نیز در گروه نفقه اقارب قرار می‌گیرد اما چرا؟ یکی از ویژگی‌های مهم تمایز نفقه زوجه و نفقه‌ی فرزند در این است که در صورت پرداخت نشدن نفقه زوجه، زن می‌تواند علیه مرد شکایت کند و نفقه‌های گذشته و زمان آینده را از همسرش مطالبه کند. اما اگر پدری نفقه‌ی فرزندش را نپردازد و علیه او شکایت شود تنها نفقه آینده قابل مطالبه است. از تفاوت‌های دیگر این دو نفقه این است که در صورتی که پدر تمکن مالی نداشته باشد و قادر به پرداخت نفقه به فرزند خود نباشد نمی‌توان علیه او شکایت تنظیم کرد و پدر مجبور به پرداخت نفقه نمی‌شود اما حتی اگر زوج تمکن مالی نداشته باشد مجبور است نفقه همسرش را پرداخت کند و در صورت عدم پرداخت همواره مدیون او خواهد بود و این طلب قابل مطالبه است.

نفقه فرزند در سال 1400 چقدر است؟

قانون به صورت مشخص برای دختر یا پسر میزان مشخصی از نفقه را تعیین نکرده است و تنها درباره مصادیق و موارد نفقه سخن گفته است. علت این امر نیز این است که نفقه باید با توجه به شرایط، سن، جنسیت، نیازها و شرایط جامعه تعیین شود.

تعیین میزان دقیق نفقه‌ی فرزند چگونه امکان‌پذیر است؟

برای تعیین دقیق میزان نفقه باید به دادگاه خانواده مراجعه کرد. در دادگاه قاضی میزان نفقه‌ی فرزند دختر یا پسر را تعیین می‌کند (البته با ارجاع این امر به کارشناس نفقه). نفقه هر شخصی می‌تواند با دیگری تفاوت داشته باشد. بنابراین برای آگاهی از میزان نفقه فرزند در سال 1400 ضروری است که به کارشناس نفقه در دادگستری مراجعه کرد. کارشناس نفقه با توجه به موراد گفته شده  نفقه را تعیین می‌کند. هر چه زمان بگذرد ممکن است مبلغ نفقه با توجه به گران‌تر شدن مخارج زندگی و افزایش تورم بیشتر می‌شود. در این صورت می‌توان به دادگاه تقاضای تعدیل نفقه ارائه کرد تا میزان جدیدی را برای نفقه تعیین کند. در صورتی که به میزان تعیین شده نفقه توسط کارشناس دادگستری اعتراض داشته باشید می‌توانید اعتراض خود را با دلایل لازم ثبت کنید تا میزان نفقه دوباره تعیین شود.

نفقه پسر و دختر تا چه سنی است؟

در پاسخ به این سوال مهم باید گفت که در قانون بازه سنی دقیقی برای دریافت نفقه مشخص نشده است اما شرایطی را که فرزند در آن مستحق نفقه خواهد بود شرح داده است. شرایط دریافت نفقه برای فرزند دختر و پسر تقریباً یکسان است. اما در مورد سقف سنی دریافت نفقه ممکن است اختلافاتی وجود داشته باشد.

سقف سنی فرزند دختر برای دریافت نفقه

معمولاً برای فرزند دختر تا زمانی که در دوران تجرد به سر می‌برد می‌تواند از پدر خود نفقه دریافت کند. البته ذکر این موضوع اهمیت دارد که فرزند شاغل باشد یا خیر. اگر دختر منبع درآمدی نداشته باشد و ازدواج نکرده باشد تأمین نفقه او بر عهده پدر است.

سقف سنی فرزند پسر برای دریافت نفقه

تقریباً همین موضوع برای فرزند پسر نیز صدق می‌کند. اگر فرزند پسر اموال کافی نداشته باشد و در شرایطی هم نباشد که بتواند هزینه مورد نیاز خود را با اشتغال به کار مناسبی تأمین نماید می‌تواند از پدر خود نفقه دریافت کند. از آن‌جایی که پس از رسیدن به 18 سالگی فرزندان مشغول تحصیل در دانشگاه می‌شوند و یافتن کار و اشتغال در این سال‌ها سخت است می‌توانند از پدر خود نفقه دریافت کنند.  نهایت سنی که پسر می‌تواند از پدر خود به صورت قانونی نفقه دریافت کند تا پس از پایان تحصیلات اولیه در دانشگاه است.

وظیفه پرداخت نفقه فرزندان بعد از طلاق با کیست؟

از آن‌جایی که زوجین پس از جدا شدن از یکدیگر حضانت فرزندان بر عهده یکی از آن‌هاست ممکن است برای برخی این سوال را پیش بیاورد که نفقه فرزند پس از طلاق بر عهده کیست. چه پس از طلاق حضانت فرزند با پدر باشد چه حضانت با مادر باشد وظیفه‌ی پرداخت نفقه‌ی فرزند بر عهده پدر است. در صورتی که پس از طلاق، پدر با وجود استطاعت مالی از پرداخت نفقه به فرزند خودداری کند می‌توان از او شکایت کرد و در صورت ادامه پیدا کردن این روند باید متحمل جزای کیفری شود. جزای کیفری معادل سه تا پنح ماه حبس خواهد بود. در صورت فوت پدر پرداخت نفقه به همان صورت که پیش تر ذکر کردیم به اجداد پدری و در صورت زنده نبودن آن‌ها به مادر و در نهایت به اجداد مادری خواهد رسید. اگر طلاق زوجین توافقی باشد زن و مرد می‌توانند برای پرداخت نفقه نیز با یکدیگر توافق کنند (مانند همه موارد دیگر در طلاق توافقی) و دادگاه نیز بر اساس توافق طرفین رأی صادر می‌کند.

بهترین راه دریافت نفقه فرزند کدام است؟

در برخی از موارد ممکن است پرونده مطالبه نفقه فرزند کمی پیچیده باشد. بهترین راه دریافت نفقه فرزند می‌تواند دریافت مشاوره از مشاوران حقوقی مجرب یا وکلای متخصص در این زمینه باشد.  در صورت لزوم برای دریافت نفقه می‌توان از تجارب وکلای برجسته نیز برای تسریع پیشبرد پرونده بهره برد. برای دریافت نفقه‌ی فرزند دختر کمتر از 9 سال و پسر کمتر از 15 سال باید مادر برای شکایت علیه پدر اقدام کند. اما برای سنین بالاتر تا 18 سالگی (در صورت داشتن گواهی رشد از دادگاه) فرزند می‌تواند سخصاً علیه پدر یا کسی که نفقه بر عهده اوست شکایت کند. اگر گواهی رشد صادر نشود نمی‌تواند به تنهایی در دادگاه مطالبه نفقه انجام دهد. اگر فرزند نامشروع باشد باید اثبات نسب انجام شود تا بتوان برای او نفقه در نظر گرفت. در صورت اثبات نسب نفقه فرزند نامشروع نیز بر عهده پدر است.

سخن پایانی

نفقه‌ی فرزند موضوع بسیار مهمی است که متأسفانه افراد زیادی در جامعه به آن بی‌توجهی می‌کنند و با وجود استطاعت مالی از دادن حقوق لازم به فرزند برای داشتن زندگی آسوده و راحت خودداری می‌کنند. در این مطلب درباره مسائل مربوط به نفقه‌ی فرزند بحث و بررسی کافی داشته‌ایم. اگر نیاز به اطلاعات دقیق‌تر و بیشتر دارید لازم است با مشاور حقوقی مشورت کنید و با شرح شرایط دقیق خود از او راهنمایی دریافت کنید. اگرچه لازم به ذکر است که حضور وکیل در پرونده‌هایی با پیچیدگی زیاد می‌تواند بسیار کمک‌کننده و مؤثر باشد. در صورت لزوم از وکیل متخصصی کمک بگیرید.