تنظیم انواع دادخواست طلاق از طرف زوج و زوجه
یکی از موضوعاتی که برای بسیاری از افراد جای سؤال و تحقیق می‌شود نحوه پیش‌برد پرونده طلاق است. طلاق به سه صورت مجزا ممکن است. طلاق از طرف زوج، طلاق از طرف زوجه یا طلاق توافقی. با وجود این‌که روند کلی طلاق در کشور ما یکی است اما در جزئیات با همدیگر تفاوت‌های زیادی دارند. متاسفانه امروزه آمار طلاق در خانواده‌ها افزایش یافته است. با این حال هنگامی که زن و مرد دیگر قادر به ادامه زندگی با یکدیگر نیستند چاره‌ای جز طلاق باقی نمی‌ماند. برای آسان‌تر کردن مراحل طلاق در این مقاله می‌خواهیم به نحوه تنظیم دادخواست طلاق و انواع آن بیشتر بپردازیم. برای آشنایی با نحوه تنظیم انواع دادخواست طلاق با ما همراه باشید.
تنظیم دادخواست طلاق از طرف مرد
اگر مردی از زندگی با همسر خود ناراضی باشد و قصد متارکه داشته باشد می‌تواند دادخواست طلاق تنظیم کند. طبق قوانین مدنی اسلامی مرد می‌تواند بدون داشتن دلیل اقدام به درخواست طلاق از همسر خود کند. اگر زن در این مورد رضایت و موافقت نداشته باشد تنها مراحل طلاق طولانی‌تر خواهد شد اما نمی‌تواند از صدور حکم طلاق جلوگیری کند. زمانی که مرد تقاضای طلاق می‌کند باید شرایط قانونی او برای طلاق بررسی شود. مرد و زن باید حکم داوری را به دادگاه ارائه کنند تا دادگاه موضوع را مجدد بررسی کند و هنگامی که سازش بین مرد و زن غیرممکن بود دادگاه رأیی به نام گواهی عدم سازش صادر می‌کند که مرد در طی سه ماه باید برای اجرا و ثبت حکم به دفاتر رسمی طلاق مراجعه کند در غیر این صورت این اعتبار این رأی ساقط می‌شود. تنها با ارائه گواهی عدم سازش به دفترخانه است که صیغه طلاق خوانده می‌شود. مدت زمان طلاق گرفتن بستگی به رضایت زن دارد که می‌تواند از سه ماه تا یک سال طول بکشد. در ادامه مراحل ثبت دادخواست طلاق از طرف مرد را بیشتر توضیح می‌دهیم.
تنظیم دادخواست طلاق از طرف زن
در صورتی که زنی از زندگی با شوهر خود رضایت نداشته باشد می‌تواند دادخواست طلاق تنظیم کند اما مراحل آن به نسبت دشوارتر و زمان‌برتر است چراکه در مقررات فقهی حق طلاق در اختیار مرد است و اگر زنی بخواهد درخواست طلاق ارائه دهد باید با ارائه دلایل بسیار محکم و موجه این کار را انجام دهد یا قبلاً حق طلاق را از طرف شوهر دریافت کرده باشد. اگر قصد دارید از همسر خود جدا شوید و همسرتان نسبت به این موضوع رضایت ندارد، دادخواست طلاق باید از سمت شما ارائه شود. توصیه موکد این است که حتماً با وکیل واجد شرایطی مشورت کرده و پرونده را از طریق وکیل خود پیش ببرید. برای پیش بردن پرونده طلاق از سمت زوجه باید به اطلاعات و قوانین مهمی آگاهی داشته باشید و ممکن است به تنهایی موفقیتی حاصل نکنید. شرایطی که زن طبق آن‌ها می‌تواند درخواست طلاق کند یا شرایط پرداخت مهریه و مسائلی از این دست در این مقاله نمی‌گنجد و در مقاله‌ای جداگانه به شرایط تنظیم دادخواست طلاق از طرف زن به طور مفصل می‌پردازیم. با این حال مراحل ثبت دادخواست طلاق از طرف زن را در ادامه بررسی می‌کنیم.
تنظیم دادخواست طلاق توافقی
طلاق توافقی همانطور که از نامش پیداست با توافق میان زن و مرد در رابطه با موضوعاتی مانند مهریه، لوازم منزل، حضانت فرزندان، ملاقات با فرزندان و مسائلی از این دست حاصل می‌شود. البته زن و مرد باید توافق‌های خود را در برگه‌ای یادداشت کرده و امضا کنند تا طلاق توافقی به ثبت برسد. البته ثبت طلاق و اجرای صیغه طلاق در دفترخانه منوط به دریافت گواهی عدم سازش از دادگاه خانواده است. یکی از مراحلی که در این نوع طلاق حذف می‌شود ارجاع به داوری است البته زن و شوهر هر دو حتماً باید در جلسه مشاوره طلاق توافقی شرکت کنند. نکته مهم در رابطه با دادخواست طلاق توافقی این است که اگر یکی از طرفین از طلاق منصرف و پشیمان شود و در پیگیری روند پرونده شرکت نکند پرونده طلاق توافقی بسته می‌شود.
برای ارائه دادخواست طلاق توافقی مانند انواع قبلی طلاق باید در ابتدا به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه شود و دادخواست تنظیم و ارسال شود. سپس برای حضور در دادگاه خانواده مهلتی تعیین می‌شود که در آن مدت زن و شوهر باید در دادگاه حضور پیدا کنند تا بتوانند گواهی عدم سازش را دریافت کنند. پس از دریافت این گواهی زوجین سه ماه برای حضور در دفاتر طلاق مهلت دارند در غیر این صورت گواهی باطل می‌شود.
مدارک لازم برای تنظیم دادخواست طلاق
برای آن‌که مرد بتواند دادخواست طلاق را در مرحله اول به ثبت برساند مدارک زیر را باید به همراه داشته باشد:
- اصل سند ازدواج و کپی صفحات آن
- اصل شناسنامه و کپی آن
- اصل کارت ملی و کپی آن
اگر زن بخواهد درخواست طلاق کند باید علاوه بر در دست داشتن مدارک فوق مدرک محکمی برای ثبت طلاق همراه داشته باشد.
- گواهی عدم بارداری
- گواهی مبنی بر نقض شدن شروط دوازده‌گانه عقد یا مدرکی برای اثبات عسر و حرج زن
عسر و حرج زن به معنای سخت و مشقت‌بار بودن زندگی با شوهر برای همسرش است. منظور از این عبارت شرایط دشواری‌ست که زندگی زن با مرد را غیرممکن و بسیار سخت می‌کند. برای اثبات این موضوع به دادگاه نیز باید ادله محکمی ارائه دهید.
شروط دوازده‌گانه عقد نیز شامل موارد زیر است
- عدم پرداخت مهریه زن به مدت شش ماه
- ازدواج مجدد مرد بدون رضایت همسر اول
- محکومیت قطعی شوهر به حبس بالای پنج سال
- عقیم بودن شوهر به مدت پنج سال
- سوء رفتار مرد با زن یا سوء معاشرت مرد
- رها کردن زوجه به مدت شش ماه
- خیانت زن به مرد و ثابت کردن آن در دادگاه
- بیماری صعب‌العلاج مرد و دشواری زندگی با او
- عدم برقراری ارتباط جنسی با زن برای مدت معین
- اشتغال مرد به شغلی که به صلاح دادگاه در شأن و جایگاه زن نباشد و حیثیت او را به خطر بیندازد
- اگر مرد مبتلا به جنون و بیماری روانی باشد
- ارتکاب مرد به جرائمی که با حیثیت خانوادگی زوجه در تضاد باشد
شرایط تنظیم دادخواست طلاق
برای تنظیم دادخواست طلاق باید شرایط خاصی مهیا باشد تا روند پرونده با سرعت لازم پیش برود در غیر این صورت به نتیجه رسیدن دادخواست مدت‌های زیادی طول خواهد کشید. شرایط تنظیم این دادخواست برای مرد و زن یا طلاق توافقی متفاوت است.
برای نمونه اگر دادخواست طلاق از طرف مرد ارائه می‌شود باید در راضی کردن همسر خود برای اجرای طلاق بکوشد. اگر همسر باردار باشد باید تکلیف حضانت فرزند و هزینه‌های مالی او بررسی و تعیین شود.
اگر زن درخواست طلاق کند باید با ادله محکمی اقدام به این کار کند و برای اثبات گفته‌هایش مدارک لازم را گردآوری کرده باشد یا پرونده را از طریق وکیل پیش ببرد.
در صورت تصمیم به طلاق توافقی نیز باید همه موارد بین زن و شوهر تعیین شده باشد تا روند پرونده مختل نشود.
مراحل تنظیم دادخواست طلاق
با توجه به مواردی که توضیح داده شد سه نوع طلاق امکان‌پذیر است. طلاق از طرف مرد، طلاق از طرف زن و طلاق توافقی. بنابراین مراحل هر کدام نیز با دیگری کمی تفاوت دارد اما به طور کلی برای تنظیم دادخواست طلاق باید سه مرحله پشت سر گذاشته شود.
- در مرحله اول باید از طریق دفاتر خدمات قضایی محل سکونت خود اقدام به ثبت درخواست طلاق کنید. این دادخواست به یکی از شعب دادگاه خانواده ارسال می‌شود و دستوری برای تعیین مهلت برای رسیدگی به پرونده به متقاضیان طلاق ابلاغ می‌شود.
- پس از آن‌که زوجین به دادگاه مراجعه کردند و صحبت‌های آن دو شنیده شد دادگاه رای به داوری را صادر می‌کند و زن و مرد می‌بایست در عرض یک ماه داوری را به دادگاه معرفی کنند. پس از ارائه حکم داوری به دادگاه، در صورت پیشرفت پرونده، گواهی عدم سازش صادر می‌شود که سه ماه مهلت برای طلاق به طرفین می‌دهد.
- پس از ارائه گواهی عدم سازش به دفتر رسمی طلاق خطبه طلاق جاری شده و زن و مرد از یکدیگر جدا می‌شوند. مهریه و حضانت فرزندان نیز پیش از این در دادگاه با توجه به شرایط تعیین می‌شود.
هزینه تنظیم دادخواست طلاق
هزینه تنظیم دادخواست طلاق تا حد زیادی بستگی به نوع طلاق دارد. برای نمونه گفتیم که بهتر است اگر زنی قصد طلاق از همسرش را دارد با در اختیار گرفتن وکیل مجربی پیش برود. بنابراین هزینه وکیل جدا از هزینه پیش‌برد پرونده طلاق خواهد بود. اگر به صورت کلی بخواهیم هزینه‌های دادخواست طلاق را بررسی کنیم شامل موارد زیر خواهد شد.
- هزینه ثبت کردن دادخواست طلاق
- هزینه نوشتن دادخواست
- هزینه‌های کپی کردن مدارک لازم
- هزینه جلسات مشاوره پیش از طلاق
- هزینه دادگاه و دادرسی
- در صورت لزوم هزینه اعتراض به رای دادگاه و تجدید نظر
- هزینه جاری شدن خطبه طلاق
- هزینه پرداختی به وکیل
هزینه وکیل نیز بستگی به تجربه و تخصص وکیل دارد. اما بهتر است برای اطمینان به موسسات معتبر مراجعه کنید و کل پرونده را به آن‌ها بسپارید تا خیالتان از بابت فراز و فرودهای قانونی پرونده راحت باشد.
هزینه تنظیم دادخواست طلاق توافقی
طلاق توافقی نسبت به دو طلاق دیگر هزینه بسیار کمتری خواهد داشت. چرا که در این حالت زن و مرد برای همه اقدامات آینده به توافق کتبی رسیده‌اند و تنها نیاز به قانونی و رسمی کردن خواسته خود دارند.
بنابراین در این نوع طلاق هزینه‌هایی که باید پرداخت شود شامل موارد زیر است.
- هزینه ثبت دادخواست طلاق در دفتر خدمات قضایی
- هزینه وکیل در صورت گرفتن وکیل
- هزینه مشاوره اجباری برای طلاق توافقی
- هزینه دفتر رسمی طلاق برای جاری کردن خطبه طلاق
پرداخت این هزینه‌ها بستگی به توافق بین زن و شوهر دارد. البته هزینه‌هایی که گفته شد شهر به شهر متفاوت است.
آیا طلاق گرفتن همان فسخ نکاح محسوب می‌شود؟
ممکن است برای‌تان این سؤال پیش بیاید که تفاوت بین طلاق و فسخ نکاح یا فسخ عقد چیست؟ برای روشن شدن فرق این دو باید گفت که برای درخواست طلاق باید مراحلی طی شود که بدون طی شدن آن‌ها اجرای طلاق ممکن نیست. اما انحلال نکاح نیاز به هیچگونه مراحل یا مقدماتی ندارد و در صورت بروز شرایط آن می‌توان مستقیماً عقد را فسخ کرد. در فسخ نکاح مهریه‌ای به زن تعلق نخواهد گرفت. اما شرایط فسخ نکاح چیست و در چه صورت می‌توان عقد را فسخ کرد؟ این شرایط
در مواد 1121 تا 1132 قانون مدنی ذکر شده است، که برخی از آن‌ها را در زیر نام می‌بریم:
- مرتد شدن یا خارج شدن از دین توسط مرد یا زن
- زمین‌گیر شدن زوجه
- ناتوانی جنسی در مرد
- جنون ادواری
- تغییر جنسیت مرد یا زن
- ابتلا به بیماری جذام
- فریب‌کاری در ازدواج و بیان صفاتی که موجب ترغیب طرف مقابل به ازدواج شود
- و موارد دیگر