انواع وصیت نامه و اعتبار آنها
همانطور در دین اسلام نیز بر لزوم وصیت کردن تاکید شده است، وصیت از واجبات و جز لاینفک زندگی بشر محسوب می شود. همواره تاکید شده است که مردان و زنان مسلمان، وصیتنامه تنظیم نمایند و در آن در خصوص وضعیت اموال، دارایی، بدهی، دیون(بدهی ها) و تکالیف دینی و مالی خود تعیین تکلیف نمایند و رسیدگی به این امور را به بازماندگان (موصی له) بسپارند.
پس از فوت متوفی(انسان فوت شده)، وراث به دنبال تعیین تکلیف اموال و دارایی‌ها و دیون متوفی خواهند بود. در این بین وجود یک وصیتنامه در سریعتر کردن این فرآیند بسیار کمک خواهد کرد. وصیتنامه در تمامی مراحلی که در انتقال ماترک (آنچه از متوفی به جا مانده است) طی می‌شود مانند پرداخت هزینه‌های کفن و دفن، پرداخت دیون، درخواست صدور گواهی انحصار وراثت و در نهایت تقسیم اموال حضور پررنگ و تاثیرگذاری خواهد داشت.
هر سوال حقوقی که دارید از طریق مشاوره حقوقی آنلاین به سرعت پاسخ می‌دهیم.
انواع وصیتنامه چیست؟
وصیتنامه به دو نوع تملیکی و عهدی تقسیم می‌شود. وصیتنامه تملیکی به این معنی است که وصیت‌کننده (موصی) عین(فیزیک مال مثل خونه و ماشین و پول و...) یا منفعتی(مثل میوه و درختان باغ و...) از مال خود را برای زمان پس از فوت خود به شخص یا اشخاص دیگری واگذار می‌کند به گونه‌ای که آن شخص یا اشخاص مالک آن مال یا منفعت آن می‌شوند.وصیت عهدی به وصیتی اطلاق می‌شود که در آن شخص یا اشخاصی برای انجام امور یا تصرف مربوط به اموال متوفی (وصیت‌کننده)، متعهد می‌شوند مثلا شخص وصیت‌کننده از شخصی می‌خواهد تا عملی را برایش انجام دهد مثلا نماز بخواند و ختم قرآن کند و یا مثلاً وصیت می‌کند که بعد از مرگش بعضی از اموالش را وقف کند یا بدهی‌های وی را پرداخت کند. یک وصیتنامه نیز می‌تواند هم تملیکی و هم عهدی باشد.همچنین طبق قوانین امور حسبی، سه نوع وصیتنامه خودنوشت یا عادی، رسمی و سری وجود دارد:
وصیتنامه خودنوشت یا عادی
به وصیت‌نامه‌ای اطلاق می‌شود که موصی به خط خود نوشته باشد. این وصیتنامه داری تاریخ (روز، ماه و سال) و امضای موصی می‌باشد.کسی که سواد خواندن و نوشتن را نداشته باشد یا نابینا و نوعی ناتوانی داشته باشد که قادر به نوشتن نباشد، نمی‌تواند وصیتنامه خودنوشت یا عادی تنظیم نماید. البته نابینایان می‌توانند از خط بریل برای نوشتن وصیتنامه خودنوشت یا عادی استفاده نمایند.
وصیتنامه رسمی
وصیتنامه رسمی مانند سایر اسناد رسمی، خواه با موضوع اموال منقول(اموالی که قابل انتقال هستند مثل پول نقد) و خواه غیرمنقول(غیرقابل انتقال هستند مثل خانه و زمین و اشجار و...) ، از اعتبار رسمی برای اجرا برخوردار می‌باشد. اجرای وصیتنامه رسمی نیازی به رضایت وراث نداشته و وراث تنها می‌توانند نسبت به جعلی بودن آن اعتراض نمایند. تنظیم وصیتنامه رسمی، ماننند تنظیم سایر اسناد رسمی در دفتر اسناد رسمی خواهد بود.
وصیتنامه سری
به وصیتی گفته می‌شود که از سوی موصی(وصیت‌کننده) تنظیم و امضا می‌گردد و در اداره ثبت محل اقامت موصی یا محل دیگری که در آیین‌نامه وزارت دادگستری تعیین شده، به امانت گذارده می شود.
چه مواردی در وصیتنامه ذکر می‌شود؟
وصیتنامه به برگه‌ای اطلاق می‌شود که در آن موصی (وصیت‌کننده) در خصوص اموال، داریی‌ها، بدهی، دیون، تکالیف دینی و مالی خود و غیره تعیین تکلیف می‌کند.
مخاطبان وصیتنامه چه کسانی خواهند بود؟
مخاطبان وصیتنامه، کسانی هستند که علاوه بر نفع بردن از اموال و داریی‌های(ماترک) متوفی، گاه موطف به پرداخت دیون و بدهی‌های متوفی شده و گاه نیز موظف به ایفای تکالیف دینی و مالی متوفی می‌گردند. علاوه بر وراث (موصی له)، ممکن است موصی در وصیتنامه خود، وصی تعیین نماید. بدین نحو که یک نفر را به عنوان وصی در اجرای وصیتنامه قرار می‌دهد.
همانطور در دین اسلام نیز بر لزوم وصیت کردن تاکید شده است، وصیت از واجبات و جز لاینفک زندگی بشر محسوب می شود. همواره تاکید شده است که مردان و زنان مسلمان، وصیتنامه تنظیم نمایند و در آن در خصوص وضعیت اموال، دارایی، بدهی، دیون(بدهی ها) و تکالیف دینی و مالی خود تعیین تکلیف نمایند و رسیدگی به این امور را به بازماندگان (موصی له) بسپارند.در این مطلب قصد داریم توضیحاتی در باب شرایط زمانی و اعتبار وصیتنامه، اهلیت وصیت کننده و وصیت نسبت به چه مقدار اموال جایز است و همچنین چه کسی می تواند وصی تعیین شود ارائه دهیم.
قصد شکایت از هر شخص حقیقی یا حقوقی که داشته باشید، میتوانید از طریق تنظیم شکایت آنلاین اقدام کنید.
وصیتنامه تا چه زمانی و با رعایت چه شرایطی معتبر خواهد بود؟
نکته: طبق ماده 839 قانون مدنی، اگر موصی، وصیت‌نامه‌ای را برخلاف وصیتنامه اول تنظیم نماید، وصیتنامه دوم نافذ (قابل اجرا) خواهد بود.
نکته: ممکن است در شرایط اضطرار مانند جنگ، خطر فوری، شیوع امراض و هنگام سفرهای دریایی نیز وصایایی تنظیم شوند که در صورت پایان این شرایط اضطرار یا وضعیت‌های فوق‌العاده، وصیتنامه ای که در این شرایط تنظیم شده است تنها تا یک ماه پس از رفع شرایط اضطرار معتبر می‌باشد مگر آنکه خود وصیت کننده قید کند که این وصیتنامه اصلی او می باشد.
اهلیت موصی (وصیت‌کننده) چگونه تعریف می‌شود؟
فردی که وصیت می‌کند، باید در زمان تنظیم وصیتنامه از اهلیت برخوردار بوده باشد. یعنی عاقل و بالغ بوده و با اختیار و رضایت خودش وصیت نامه را نوشته باشد و اگر این شرایط را نداشته باشد، وصیتنامه قابلیت اجرا نخواهد داشت. ذکر این نکته ضروریست که اگر بعد از نوشتن وصیتنامه فرد دچار سفاهت(ناتوان در حفظ مال) یا جنون(دیوانگی) شود مانع از نفوذ(اجرایی شدن) وصیتنامه نخواهد شد و وصیتنامه معتبر و قابل اجراست.
فردی که قصد خودکشی و به هلاکت رساندن خود را داشته باشد، اهلیت تنظیم وصیتنامه را ندارد و اگر وصیت‌نامه‌ای هم داشته باشد، معتبر نخواهد بود. موصی تنها اهلیت وصیت در خصوص اموال خود را دارد و نمی‌تواند در خصوص اموال دیگران هرچند با اجازه مالک آن وصیت کند. به عبارت دیگر موصی نسبت به اموالی می‌تواند وصیت کند که مجاز به تصرف در آنها باشد.
وصیت نسبت به چه میزان از اموال نافذ و لازم الاجراست؟
موصی تنها در خصوص یک سوم از اموال خود می‌تواند وصیت کند. در صورتی وصیت نسبت به بیش از یک سوم اموال قابل اجرا است که وراث نسبت به آن رضایت داشته باشند. در صورتی که همگی وراث رضایت خود را اعلام نکنند، این امر تنها نسبت به سهم ورثه یا وراثی که رضایت داده‌اند قابل اعمال است. اعلام رضایت در صورتیکه موصی له(وارث متوفی) صغیر باشد از سوی ولی او صورت می‌گیرد. باید گفت منظور از ثلث اموال (یک سوم)، یک سوم اموال در زمان فوت موصی است و نه در زمان تنظیم وصیتنامه.
موصی اگر وارثی نداشته باشد، می‌تواند هر کسی را به عنوان وارث خود معرفی نماید. اما در این حالت موصی، همانطور که گفته شد تنها نسبت به یک سوم از اموال خود حق تعیین تکلیف دارد و الباقی اموال طبق قانون تقسیم خواهند شد. همچنین موصی(وصیت کننده) نمی‌تواند در وصیتنامه خود یک یا چند ورثه را از ارث محروم نماید.
چه کسی می‌تواند به عنوان وصی (اجرا کننده وصیت) تعیین شود؟
موصی می‌تواند در وصیتنامه خود فردی را به عنوان وصی برای اجرای وصیتنامه قرار دهد. در این بین، موصی می‌تواند فرد صغیر را نیز به عنوان وصی خطاب کند. در صورتی که وصی صغیر باشد از اصطلاح اجتماع صغیر و کبیر سخن می گویند. بدین معنی که در کنار وصی صغیر، وصی کبیر نیز تعیین می‌شود که تا زمانی که صغیر بزرگ شود (رشید گردد)، امور مذکور در وصیتنامه را اجرا نماید.
ممکن این سوال پیش آید که اگر وصی صغیر پیش از رسید به سن رشد، فوت کند تکلیف چه خواهد بود؟ در این حالت وصی کبیر به کار خود به عنوان وصی به طور مستقل ادامه خواهد داد و در این بین دولت (حاکم) نمی‌تواند مدعی دخل و تصرف در وصیتنامه متوفی را داشته باشد. در صورتی هم که صغیر در زمان سن رشد دچار جنون و سفاهت گردد نیز وصی کبیر می‌تواند مستقل عمل نماید. موصی همچنین می‌تواند، چند نفر را به صورت ترتیبی وصی قرار دهد. بدین گونه، اگر اولی فوت کند، دیگری وصی خواهد بود.
انتهای پیام/
