مهریه چیست؟ چه رابطه ای با نوع ازدواج دارد و چطور محاسبه می شود؟ - ایداد
مهریه به عنوان تعهدی شناخته می‌شود که مرد پس از ازدواج، متعهد به پرداخت آن به زن است. این مال (که با توافق طرفین تعیین می‌شود) باید قابلیت تملک و ویژگی‌هایی دیگری داشته باشد که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم. برای مثال علاوه بر قابلیت مالکیت، باید امکان نقل و انتقال آن نیز وجود داشته باشد. در بخش‌های بعد مباحث مربوط به مهریه را بیشتر شرح می‌کنیم.
معنای لغوی مهریه
مهریه همان‌طور که می‌دانیم در لغت به معنای مال (اعم از ملک، ماشین، طلا، پول نقد و ...) است که در هنگام ازدواج مرد متعهد به پرداخت آن می‌شود. البته برای این مال اسامی دیگری هم‌چون صداق و ... نیز به کار می‌روند.
مهریه چیست؟
ازدواج شرایط و اصول خاصی دارد. یکی از اصول که در هنگام عقد نکاح باید در خصوص آن به خوبی فکر کرد، مهریه است. مهریه انواع مختلفی دارد که در ادامه به آن‌ها خواهیم پرداخت. عموماً می‌تواند مهر را متعلق به زن دانست و مطالبه‌ی آن از نظر قانونی حق وی است.
انواع مهریه
مهریه را می‌توان بر اساس معیارهای مختلفی دسته‌بندی کرد. یکی از این معیارها شکل و شیوه‌ی پرداخت و مطالبه‌ی آن است. در زیر به این موارد اشاره می‌کنیم.
مهریه عندالمطالبه
مهریه عندالمطالبه همان‌طور که از نام آن پیداست، قابلیت مطالبه کردن در هر شرایطی را دارد. به این ترتیب مهم نیست که مرد شرایط و توانایی پرداخت آن را دارد یا خیر. پس از آن‌که معلوم شد که مهریه عندالمطالبه است، شرایط لازم برای پرداخت آن تعیین شده و مرد مکلف به پرداخت آن خواهد بود. توجه کنید که برخی تصور می‌کنند مهر را تنها در صورت اقدام به طلاق می‌توان طلب کرد. بهتر است بدانید که این مسئله صحت ندارد و زن حق دارد هر زمان که خواست نسبت به مطالبه مهر خود اقدام کند.
مهریه عندالاستطاعه
در مقابل مهر عندالمطالبه، مهریه عندالاستطاعه قرار دارد. این قید باید در زمان ازدواج در عقدنامه ثبت شود. با ثبت این قید در عقدنامه، مرد تنها در شرایطی که امکان پرداخت و توانایی آن را داشته باشد، موظف به پرداخت مهر است. در چنین شرایطی مسیر مطالبه‌ی مهریه به سمت دادخواست اعسار و اثبات عدم توانمندی مرد در پرداخت می‌رود. این مسیر نیز شرایط خاص خود را دارد که باید به طور کامل با آن آشنا بود. آگاهی از دارایی‌های مرد و اقدام برای توقیف آن‌ها و عدم اجازه برای انتقال آن‌ها به فردی دیگر گاهی مسئله‌ای مهم در هنگام ارائه‌ی دادخواست مهریه است.
مهریه در قوانین ایران
در قانون برای مطالبه مهریه شرایط و راه‌هایی در نظر گفته شده است. در گذشته فرد می‌توانست به دو شیوه اقدام به ارائه‌ی دادخواست مهریه کند. یکی از شیوه‌ها مراجعه به دادگاه و دیگری اقدام از طریق اجرای ثبت بود.
اما طبق قوانین جدید مسیر مطالبه‌ی مهر ابتدا از اجرای ثبت گذشته و در آغاز فرآیند افراد نمی‌توانند به دادگاه مراجعه کنند. به این ترتیب زوجین باید به دفترخانه‌ای که در آن ازدواج کرده‌اند مراجعه کنند و درخواست خود را برای اجرائیه ارائه کنند.
پس از ارائه‌ی این درخواست، اجرائیه‌ای برای مرد ارسال شده و به وی 10 روز برای پرداخت فرصت داده می‌شود. پس از این ده روز زن می‌تواند درخواست تشکیل پرونده داشته باشد. استعلام از دارایی‌ها، توقیف دارایی و ... از دیگر مراحل این پروسه است. در پایان در صورت نیاز زوجین به دادگاه ارجاع داده شده و ادامه‌ی فرآیند را طی می‌کنند.
مهریه صیغه موقت
تعیین مهریه یکی از شرایط ضروری عقد موقت است. برای صیغه‌ی موقت طرفین موظف به تعیین مهریه و میزان هستند. چرا که در غیر این صورت عقد باطل خواهد بود.
قوانین مربوط به مهر در عقد دائم و موقت بی‌شباهت نبوده و به‌نوعی حتی یکسان هستند. حتی اگر صیغه موقت به صورت شفاهی انجام شده باشد نیز زن می‌تواند مهر خود را مطالبه کند.
مهریه در صورت عدم تمکین
ازدواج به عنوان قراردادی بین زن و مرد تلقی می‌شود. در این قرارداد زن به تمکین از مرد و مرد به پرداخت نفقه موظف می‌شوند. در این بین سوالی که برای برخی پیش می‌آید این است که آیا در صورت عدم تمکین زن از شوهر نیز مرد موظف به پرداخت مهریه است؟
حقیقت امر این است که زن مالک مهریه بوده و چیزی این موضوع را نقض نمی‌کند. حتی در صورتی که عدم تمکین از سوی زن گزارش شود، باز هم مرد باید تعهد خود در پرداخت مهریه را عملی کند. برخی در این زمینه دچار شبهه می‌شوند. دلیل این امر قانون مربوط به نفقه است. چرا که در صورتی که اثبات شود که زن تمکین نمی‌کند، مرد می‌تواند از پرداخت نفقه امتناع کند. اما این موضوع برای مهریه صادق نیست.
چگونه مهریه بگیریم؟
همان‌طور که در بخش‌های قبل گفتیم برای مطالبه مهریه یک مسیر مشخص وجود دارد. برای این منظور با در دست داشتن مدارک شناسنامه‌ای و سند ازدواج خود به دفترخانه‌ای که ازدواج شما در آن ثبت شده است مراجعه کنید. پس از آن می‌توانید با توجه به مسیر قانونی مورد نیاز برای دریافت مهریه، مراحل را طی کنید.
برای گرفتن مهریه ممکن است نیاز به تنظیم سند یا دریافت راهنمایی داشته باشید. در این زمینه توصیه می‌شود حتماً با کارشناس مشاور متخصص مشورت کنید. هم‌چنین می‌توانید سوالات حقوقی خود را در این حوزه از طریق سامانه‌ی هوشمند ایداد مطرح کنید.
توجه کنید که تبصره‌ها و قوانین بسیاری وجود دارند که بی‌اطلاعی از آن‌ها می‌تواند شما را از مسیر اصلی‌تان دور کند. گاهی اوقات نیاز است که بلافاصله عمل کنید و در صورت تعلل امکان نرسیدن به حقتان وجود خواهد داشت. برای این منظور بسیار مهم است که از دانش وکلا و کارشناسان فعال در این حوزه بهره‌مند شوید.
بهترین راه دریافت مهریه کدام است؟
بهترین راه برای دریافت مهریه، اقدام بلافاصله و اصولی‌ست. بسیار مهم است که در این زمینه درست عمل کنید و از قوانین مربوط اطلاع داشته باشید. شاید داشتن وکیل را بتوان به عنوان یکی از ویژگی‌های مسیر درست مطالبه مهریه دانست.
البته بهترین راه همواره وابسته به شرایط موجود است. برای مثال در طلاق توافقی شرایط مهریه می‌تواند متفاوت از طلاق از طرف زن یا مرد باشد. اگر مرد برای ارائه‌ی دادخواست طلاق اقدام کند، باید لزوماً تمام مبلغ مهریه را پرداخت کند. اما اگر زن اقدام به گرفتن طلاق کند موظف است بخشی از مهریه را به مرد بذل کند. شرایط در طلاق توافقی نیز تقریباً به همین شکل بوده و زن مقداری از مهریه‌اش را به مرد می‌بخشد.
انتهای پیام/
